بررسی تطبیقی رقص سماع و رقص شیوا

رقص در لغت به معنی لعب ، بازی و پایکوبی است. در اصطلاح، رقص به حرکات موزونی گفته می شود که بطور فردی یا گروهی و متناسب با آهنگ و به منظور خاصی انجام می گیرد. در میان مردم اولیه رقص در بیشتر اوقات حالت تقلیدی داشته و از تقلید حرکات حیوان و انسان تجاوز نمی کرده است، رفته رفته این هنر مترقی شد و به وسیله آن افعال و حوادث موضوع تقلید در رقص قرار داده شدند. از دیدگاه هنر، زبان رقص، زبان نماد و نشانه است و وسیله ای برای ارتباط ساختارهای اجتماعی و فرهنگی است؛ به نظر می رسد که وجود زبان و نشانه های موجود در حرکات رقص در میان انواع دیگر غیرانسانی (جانوران) می تواند مفهوم و کارکرد رقص و زبان آن را، حتی عمیق تر از آنچه در اذهان است نشان بدهد. رقص تنها عرصه ای است که در آن نحوه زندگی و زیست، در عالی ترین و خالص ترین سطح بیان می شود چرا که رقص ظهور شدیدترین احساسات و شورهای برآمده از ادراکات درونی عاملان آن از معنای زندگی و فلسفه هستی می باشد. از جمله مهمترین رقص های آئینی – اسطوره ای که از دیرباز تاکنون مورد توجه پیروان خاص خود بوده است می توان به دو رقص مهم سماع در ایران و شیوا در هند اشاره نمود. که در تحقیق حاضر سعی شده است با استفاده از روش مطالعه تطبیقی به بررسی و نقد این دو رقص بخصوص اشتراکات آنها پرداخته شود. نتیجه بررسی این دو رقص نشان می دهد که هر دو ریشه مشترک فرهنگی هندواروپائی دارند و نشان دهنده فلسفه باورهای دینی پیروان آنها می باشند. با بررسی بیشتر این دو به رابطه عمیق پیروان این آیین ها با مبدأ آفرینش پی می بریم.